Η δικτατορία της πληροφορίας και το τέλος της έκπληξης (φοβάμαι όλα αυτά που θα πληροφορηθώ για σένα χωρίς εσένα)

Άρθρο του Βασίλη Καπετάνιου

 Πριν από πολλά χρόνια 1989 ξεκίνησε την  κυκλοφορία του ένα γνωστό περιοδικό για τον κινηματογράφο το οποίο συνεχίζει και σήμερα να κυκλοφορεί. Μια από τις προσφορές του ήταν και η προβολή ταινιών πριν από την επίσημη έναρξη του στις αίθουσες , ένα σημαντικό κίνητρο για φοιτητές και νέους εργαζόμενους που δεν θα είχαμε  την οικονομική δυνατότητα να δούμε ένα μεγάλο αριθμό σημαντικών ταινιών.

Με τον καιρό δημιουργήθηκαν οι παρέες της Κυριακής , άνθρωποι με κοινό ενδιαφέρον τον κινηματογράφο βρισκόμασταν  από Κυριακή σε Κυριακή  για να δούμε ταινίες για τις οποίες ουσιαστικά δε είχαμε  και πολύ μεγάλη πληροφόρηση γιατί δεν είχαν δημοσιευθεί ακόμα κριτικές αφιερώματα κλπ. Σε κινηματογράφο κάτω από την πλατεία Αμερικής σε ένα κατάμεστο κινηματογράφο είδαμε την ταινία του Νηλ Τζόρνταν «το παιγνίδι των λυγμών» δεν μπορώ να σας περιγράψω το έντονο ομαδικό  στοιχείο της έκπληξης στην σκηνή που αποκαλύπτεται η αλήθεια για τους ήρωες και δίνει μια δραματική κορύφωση στην ταινία. Για πολλές ώρες κράτησαν οι κουβέντες μετά την λήξη της προβολής στα πηγαδάκια που δημιουργήθηκαν έξω από τον κινηματόγράφο.

Πριν λίγες μέρες το ίδιο περιοδικό σε μια από τις προσφορές του είχε μια νέα ταινία του ίδιου σκηνοθέτη σε δίσκο που πρόσφερε  δωρεάν με το περιοδικό. Υπήρχαν δυο σημαντικές διαφορές , την είδα μόνος μου στον οικιακό μας κινηματογράφο (home cinema)  είχα πολλές μα  πολλές πληροφορίες από το διαδίκτυο  για την ταινία, κριτικές, αποσπάσματα, πολλές αποσπασματικές σκηνές κ.α . Η ταινία μάλλον ήταν καλύτερη από την προηγούμενη αλλά είχε μια σημαντική διαφορά δεν είχε το στοιχείο της έκπλήξης. Απλά κατά την θέαση – ανάγνωση της ταίριαξα τα επιμέρους κομμάτια του διαδικτυακού πληροφοριακού παζλ και έλειπε και η ομάδα των θεατών.

Και αυτό είναι ένα από τα σημαντικά στοιχεία της καθημερινής μας ζωής , λείπει το στοιχείο της έκπληξης από πολλές από τις δραστηριότητες μας  και μαζί της λείπει και η χαρά της νέας εμπειρίας. Η έλλειψη χαράς η ανηδονία είναι ένα από τα στοιχεία παθολογία της καθημερινής μας ζωής .

Και εδώ φαίνεται η στρατηγική αυτών που διαχειρίζονται το διαδίκτυο αλλά και η ευθύνη του καθενός μας.. Πριν από χρόνια η έλλειψη πληροφόρησης  η συγκέντρωση πληροφοριών σε ορισμένα και ανθρώπους τους έδινε τεράστια εξουσία και δύναμη. Με το ερχομό του διαδικτύου φάνηκε ότι άνοιγε μια μεγάλη πύλη δημοκρατίας και πληροφόρησης, το κόστος χρήσης μειώθηκε σημαντικά και όλοι θα είχαν άμεση πρόσβαση στον κόσμο της πληροφορίας. Αλλά δεν είναι έτσι πλέον τα πράγματα , το δίκτυο γιγαντώθηκε και μαζί με αυτό και ο όγκος των πληροφοριών που ξεπέρασε τις δυνατότητες του ανθρώπου να τις διαχειρίζεται αλλά και να τις αξιολογεί. Μεταξύ του ανθρώπου χωρίς πληροφορίες και του ανθρώπου με λανθασμένη πληροφόρηση μεγαλύτερο κίνδυνο ο κακά πληροφορημένος γιατί πιθανόν η λάθος πληροφόρηση τον παγιδεύει και τον οδηγά εκεί που κάποιοι θέλουν. Το χειρότερο που μπορείς να κάνεις σε ένα άνθρωπο για πολλές μέρες πεινασμένο και διψασμένο είναι να τον βάλεις σε ένα τεράστιο δωμάτιο με μεγάλη ποσότητα υγρών και στερεών τροφών , η μετάβαση από την παρατεταμένη στέρηση στην πληθώρα αγαθών μπορεί άμεσα να τον οδηγήσει στο θάνατο. Αλλά και κάτι ακόμα πιο σημαντικό, μέσω του διαδικτύου ήρθε ο θάνατος της πλατείας , της αγοράς . Ο καθένας μας έγινε μοναχικός αναζητητής της πληροφορίας  και όχι μόνο αυτό όταν θέλουμε να γνωρίσουμε κάτι νέο από μια ταινία  ένα βιβλίο μια νέα θεραπευτική τεχνική , παίρνουμε ένα σωρό πληροφορίες για όλα αυτά και νομίζουμε ότι τα γνωρίζουμε έχοντας χάσει το στοιχείο της έκπληξης της γνώσης, το βιωματικό στοιχείο της μάθησης το μοίρασμα της εμπειρίας με τον άλλο.. Και μια πληροφορία που δεν γίνεται μάθηση δεν οδηγεί στην γνώση. Α-γνωσιακοί πολίτες είναι οι σύγχρονοι πληροφοριακοί πολίτες. Δυστυχώς στην σύγχρονη εποχή φοβάμαι όλα αυτά που θα πληροφορηθείς για μένα χωρίς εμένα.