Το μνημόσυνο

Άρθρο του Βασίλη Καπετάνιου

Ο κυρ Κώστας ανέβηκε δακρυσμένος από το υπόγειο. Κρατούσε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία ενός νέου άντρα μέσα σε μια παλιά κορνίζα , την ακούμπησε πάνω στο τραπέζι και μουρμουρίζοντας τα πράγματα που έβλεπε έκανε μια τελευταία επιθεώρηση.

-         Κόλλυβα, κεριά, λιβάνια καρβουνάκια, πρόσφορο, ζιβανία, παξιμάδια και χαλούμι όλα εντάξει.

-         Μεγάλωσες και άρχισες να τα χάνεις , έχουμε τον αντάρτη τον εγγονό σου έχουμε και σένα τώρα, τι το θέλεις αυτό το μνημόσυνο ; Και στα μνημόσυνα προσφέρουν κονιάκ και κεφαλοτύρι όχι ζιβανία και χαλούμι.

-         Εσύ να κοιτάς την δουλειά , αν ξεχάσουμε και αυτούς χαθήκαμε τελείως. 

Πήγε προς την κρεβατοκάμαρα , περνώντας από το σκοτεινό δωμάτιο του εγγονού του κατάλαβε ότι δεν είχε γυρίσει ακόμα. Ο  Ανδρέας του, περνούσε παράξενη θυμωμένη  εφηβεία. Έφυγε από το πατρικό του και βρήκε καταφύγιο στο παιδικό δωμάτιο του πατέρα του στο σπίτι του παππού.

-         Ο  μικρός δεν γύρισε ακόμα ( του είπε η κυρά Χριστίνα) .

-         Νέος είναι να χαρεί την ζωή τώρα που μπορεί .

-         Με τις δικές σου πλάτες κάνει ότι κάνει και δεν ακούει κανένα.

Ο παππούς δεν είπε τίποτα μπήκε στην κρεβατοκάμαρα. Ξύπνησε αλαφιασμένος  από το παρατεταμένο χτύπημα του τηλεφώνου, στις δυο το πρωί κανένα τηλεφώνημα δεν είναι για καλό.

Με τις πυτζάμες κάτω από το παλτό και με το παλιό μεγάλο του ποδήλατο να τρέχει μέσα στην νύχτα έφτασε έξω από το αστυνομικό τμήμα, μπροστά στον έκπληκτο φρουρό.

-         Τι έγινε παππού ;

-         Τον αξιωματικό υπηρεσίας, με περιμένουν.

-         Είναι απάνω και ο διοικητής.

Ο παππούς έβγαλε ένα αναστεναγμό ανακούφισης , ο διοικητής ήταν συμμαθητής του γιου του και ο πατέρας του ο παπα Γιώργης , γείτονας και παιδικός  του φίλος .

-         Κυρ Αντρέα ήταν στην πορεία , έγιναν επεισόδια , τον συνέλαβαν και αυτόν, ταυτότητα δεν έχει , πρέπει να γίνει εξακρίβωση στοιχείων, στην αρχή δεν έδινε στοιχεία, δεν ήθελε να φωνάξουμε τον πατέρα του , στοιχεία δεν υπάρχουν σε βάρος του.

-         Φέρε το παιδί μου και άσε τα πολλά λόγια.

-         Αν συνεχίσουν έτσι δεν έχει μέλλον αυτή η γενιά. 

-         Είδα την δική σας την πορεία , της μεταπολίτευσης χαμένη γενιά….χωσμένη μέχρι το λαιμό στο λαπά της εξουσίας.

Κάτι πήγε να πει ο διοικητής αλλά τον ήξερε χρόνια τον κυρ Αντρέα δεν θα έβγαινε και νόημα, παλιός αριστερός αγύριστο κεφάλι στο βουνό είχε βγει μαζί με τον πατέρα του τον παπα- Γιώργη.

Με μια γλυκιά υγρασία να τους χαϊδεύει το πρόσωπο ο  παππούς και ο εγγονός βάδιζαν μέσα στην νύχτα και το ποδήλατο ανάμεσα τους. Ο  παππούς σταμάτησε σε μια αφίσα που έγραφε « 15 χρονών γιατί;»

-         Παππού σε ευχαριστώ .

-         Για το παιδί είχες πάει στην πορεία;

-         Ναι .

-         Καλά έκανες, εγώ έχω μνημόσυνο του δικού μου αύριο ήταν 18 όταν τον σκότωσαν.

-         Ποιόν παππού            ;

-         Τα λέμε αύριο, ξέρεις κάτι Αντρίκο , νομίζω ότι την οργή σας την χρησιμοποιεί το σύστημα σαν αμορτισέρ να αποσβένει κραδασμούς , να μειώνει την ένταση  δεν έχετε επαναστατικό προσανατολισμό, ο αγώνας σας είναι εκδικητικός και όχι διεκδικητικός . 13 του Μάρτη αύριο και κανένας δεν θυμάται τον Ευαγόρα, με αυτόν βλέπεις δεν ασχολούνται τα ΜΜΕ.

Στρίβοντας στο τελευταίο στενό για το σπίτι τους,  είδαν δυο νέα παιδιά , ζαλισμένα από την πρέζα κρέμονταν σε μια παράξενη θέση σαν ανάποδη σταύρωση με τα χέρια ψηλά από το πρεβάζι ενός παραθυριού.

-         Τα βλέπεις Αντρίκο όταν η πρέζα έρχεται από το παράθυρο η επανάσταση  φεύγει από το παράθυρο.

Σάββατο 13 του Μάρτη σηκώθηκε λίγο αργά ο Ανδρέας , δεν είχε σχολείο σήμερα. Πήγε στην τραπεζαρία όπου η γιαγιά του είχε ετοιμάσει με ιδιαίτερη φροντίδα ένα πλούσιο πρωινό.

-         Γιαγιά που είναι ο παππούς;

-         Ο παππούς όσο περνάνε τα χρόνια γεμίζει ξεροκεφαλιές και παραξενιές. Πήρε τον παπα- Γιώργη και πάει να κάνει μνημόσυνο του Ευαγόρα.

-         Ποιανού Ευαγόρα;

-         Του Παλλικαρίδη τον κρέμασαν 13 Μάρτη του 57 οι  Άγγλοι στην Κύπρο.  Σου άφησε σημείωμα και φωτογραφία στο τραπέζι, εγώ του το είπα τζάμπα κάνει αυτές τις κουταμάρες , ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.

Ο μικρός πήρε από το τραπέζι μια φωτογραφία του Ευαγόρα Παλλικαρίδη  και το ένα μικρό κείμενο το τελευταίο του σημείωμα στους συμμαθητές του. 13 Μαρτίου του 1957 απαγχονίστηκε ο δεκαοχτάχρονος έλληνας αγωνιστής για την ελευθερία απέναντι στην αποικιοκρατία των Άγγλων.

« Παλιοί συμαθηταί  Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσα σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μην το ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του. Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού, σκορπάτε στο τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Θ΄ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα μεσ΄ τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές. Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ΄χω παρέα μόνη κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές. Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ΄ρθει το καλοκαίρι Τη Λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά. Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Τα σκαλοπάτια θ΄ ανεβώ, θα μπω σ΄ ένα παλάτι, το ξέρω θαν απάτη, δεν θαν αληθινό. Μεσ΄ το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω τον θρόνο, βασίλισσα μια μόνο να κάθεται σ΄ αυτό. Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ. Γεια σας παλιοί συμμαθηται. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο, Ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί. Ευαγόρας Παλληκαρίδης»

-         Γιαγιά προλαβαίνω; ( Ενώ μιλούσε  τα δάκτυλα του πήρα φωτιά στέλνοντας μηνύματα με το κινητό του.)

-         Αν πάς με το ποδήλατο του παππού  σίγουρα. ( Ο παππούς πήγε με τα πόδια, άφησε το ποδήλατο στην πόρτα σα να ήθελε να δώσει μια ευκαιρία στον εγγονό του)

Με ορθοπεταλιές έφτασαν ο Ανδρέας και οι δυο κολλητοί  φίλοι του και πρόλαβαν προς το τέλος το μνημόσυνο.

Ήταν μεγάλη έκπληξη για αυτόν να βρει τον πατέρα του και τον διοικητή του αστυνομικού τμήματος , τους είχε ειδοποιήσει ο παπα Γιώργης και είχαν έρθει.

Ο παππούς γύρισε και είδε τον Ανδρέα και τους φίλους του , τους έφηβους με τα σκουλαρίκια και τις κοτσίδες που άναβαν το κεράκι τους μπροστά από την φωτογραφία του Ευαγόρα. Περήφανος και δακρυσμένος κέρναγε όσους ήταν στην εκκλησία ζιβανία, χαλούμι και παξιμάδι στην μνήμη του Ευαγόρα.

- Ετούτη η γενιά έχει μέλλον, γιατί ξέρει να αντιστέκεται αλλά για να έχει προσανατολισμό πρέπει να θυμάται, αρκεί κάποιος να κρατήσει το κερί αναμμένο , πρέπει μνήμες φωτεινές να του τους παραδώστε και όχι να τους προδώστε στην λήθη ….της εξουσίας και της παγκοσμιοποίησης,( είπε στον αστυνόμο και απευθυνόμενος στον γιο του συνέχισε ) και εσύ να πας να πεις στην μάνα σου ότι ένας κούκος μπορεί να μην φέρνει την άνοιξη αλλά θυμίζει στους νέους ότι υπάρχει και άνοιξη!!!!