Ορθολογισμός στη διαχείριση των επειγόντων περιστατικών στην Αργολίδα

Του  DR Παναγιώτη Γκανά, Χειρουργός, Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Τραύματος και Επείγουσας Χειρουργικής

Πριν 3 χρόνια με πρωτοβουλία του Νοσοκομείου Ναυπλίου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Δήμο Ναυπλίου και ακολούθησε ανοικτή συζήτηση με θέμα τη Νοσοκομειακή περίθαλψη στο Νομό Αργολίδας και τις προοπτικές του Νοσοκομείου Nαυπλίου. Στη σύσκεψη αυτή ήμουν προσκεκλημένος και κατέθεσα τις απόψεις μου ως διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου Ναυπλίου. Επικέντρωσα την εισήγησή μου και υπέβαλα συγκεκριμένη πρόταση σε όλο το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ναυπλίου, καθώς και στους παριστάμενους πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς της πόλης και του Νομού να διεκδικήσουν για το Νοσοκομείο και για το Νομό δύο μείζονα ζητήματα:

1. Το τμήμα επειγόντων περιστατικών(ΤΕΠ) στο Νοσοκομείο Ναυπλίου

 2. Τη λειτουργία και την αναβάθμιση της υπάρχουσας Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ).

Δυστυχώς παρά τις καλές προθέσεις οι παραπάνω προτάσεις δεν υλοποιήθηκαν. Μετά παρέλευση πολύτιμου και αναξιοποίητου χρόνου(πέραν των τριών χρόνων) με τη χώρα να αντιμετωπίζει μία πρωτοφανή οικονομική κρίση και την Ελληνική κοινωνία να φτωχοποιείται καθημερινά, η υγεία στο Νομό καθημερινά εκποιείται και υποβαθμίζεται, αφού είναι αιχμάλωτη της οικονομικής ασφυξίας που έχει επιβάλλει η τρόικα. Από το Νοέμβριο του 2011 τα δύο υφιστάμενα Νοσοκομεία Άργους και Ναυπλίου δεν αποτελούν πλέον δύο ξεχωριστές νοσηλευτικές μονάδες αλλά ένα ενιαίο νοσοκομείο σε δύο κτίρια με κοινή διοίκηση και κοινά προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης. Η φιλοσοφία της ενοποίησης αυτής στοχεύει, σύμφωνα με το πνεύμα του Υπουργείου, στο συντονισμό του έργου των δύο Νοσοκομείων, στη συμπληρωματική τους λειτουργία για την παροχή καλύτερης περίθαλψης για τους κατοίκους της Αργολίδας.

Μέχρι εδώ όλα καλά αφού κάποτε έπρεπε να καθιερωθεί ένα κοινό πλάνο Νοσοκομειακών Υπηρεσιών στο Νομό, μία εκλογίκευση στις δαπάνες μέσα από τη συνεργασία των κλινικών και των εργαστηρίων και βέβαια εξοικονόμηση πόρων μέσα από τη συνεργασία και το συντονισμό σε κοινές προμήθειες των υγειονομικών υλικών και των φαρμάκων. Όλο αυτό το θεσμικό πλαίσιο θα ήταν απόλυτα κατανοητό και αποδεκτό αν δεν υπήρχε το μνημόνιο και η χρεωκοπία του πολιτικού, κοινωνικού και ασφαλιστικού συστήματος που δεν μπορεί πλέον να υποστηρίξει καμμία κοινωνική δαπάνη και παροχή υπηρεσιών.

Το νέο Δ.Σ που προέκυψε από την ενοποίηση των δύο Νοσοκομείων έχει ως πρώτη προτεραιότητα τη περιστολή δαπανών και την οριακή λειτουργία των υφιστάμενων υποδομών. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει κάποιες συσκέψεις στη κατεύθυνση της καλύτερης λειτουργικότητας, αλλά σε αυτές κυριαρχεί η σύγχυση ο τοπικισμός και ο αυθαίρετος λόγος με ολοκληρωτικές και ισοπεδωτικές προτάσεις (τύπου μεταφορά κλινικών στο Άργος), που δεν τεκμηριώνονται επιστημονικά και δεν δικαιολογούν πίσω από αυτές  ούτε καλύτερο κλινικό και επιστημονικό έργο αλλά ούτε και μικρότερο κόστος και ανταποδοτικότητα υπηρεσιών, ζητήματα και τα δύο που είναι άμεσα συνυφασμένα με το πνεύμα των συγχωνεύσεων.

Με πρωτοβουλία της Ιατρικής Υπηρεσίας και από τα δύο Νοσοκομεία εδώ και πέραν των 2 χρόνων έχει υιοθετηθεί ένα νέο εφημεριακό μοντέλο που περιλαμβάνει την εναλλάξ εφημερία και για τις καθημερινές μέρες.  Έτσι λοιπόν τα Νοσοκομεία μοιράζονται τα επείγοντα περιστατικά σε ποσοστά 50 -50. Το καθεστώς αυτό αδικεί καταφανώς το Νοσοκομείο Ναυπλίου το οποίο με μισό προσωπικό σε σύγκριση με το Άργος, μοιράζεται τον ίδιο φόρτο εργασίας με το Νοσοκομείο Άργους. Όμως αυτό το νέο καθεστώς υπαγορεύτηκε κύρια για 2 λόγους:

-διότι έχουν μειωθεί δραματικά τα διατιθέμενα εφημεριακά κονδύλια και στα 2 Νοσοκομεία και επιπλέον

-γιατί υπάρχει μεγάλη έλλειψη προσωπικού μετά την συνταξιοδότηση και τη μαζική φυγή νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού από το Δημόσιο.

Το τελευταίο χρόνο διακινούνται πολλές πληροφορίες για  δημιουργία τμήματος Επειγόντων περιστατικών στο Νοσοκομείο του Άργους με τομέα ευθύνης για όλα τα επείγοντα περιστατικά του Νομού Αργολίδας. Και βέβαια ούτε λόγος γίνεται για τη λειτουργία της Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας στο Ναύπλιο, που παραμένει ανεξήγητα κλειστή εδώ και 2 χρόνια, ούτε μία λογική εξήγηση δίνεται σε εποχές που ασθενείς και συγγενείς ξοδεύουν ολόκληρες περιουσίες αν τελικά είναι τυχεροί και καταφέρουν να βρούν ένα κρεββάτι εντατικής στην Αθήνα.

Επειδή σε αυτή τη χώρα οι πλέον άσχετοι άνθρωποι παίρνουν πολύ σημαντικές και καθοριστικές αποφάσεις σε ζητήματα που ούτε γνωρίζουν αλλά και ούτε μελετούν διεξοδικά θα ήθελα να επισημάνω μερικές παρατηρήσεις σχετικές με τα επείγοντα περιστατικά.

Σε όλες τις πολιτισμένες υγειονομικά χώρες του κόσμου τα επείγοντα θεωρούνται πολύ δύσκολα περιστατικά γιατί έχουν πολλαπλάσια νοσηρότητα και θνησιμότητα σε σύγκριση με τα τακτικά περιστατικά και για αυτό το λόγο η ασφαλής διεκπεραίωση των επειγόντων έχει δύο προυποθέσεις:

 -Από τη μεριά του Νοσοκομείου πολύ καλό σχεδιασμό και οργάνωση του τμήματος επειγόντων με όλες τις προβλεπόμενες υποδομές και

-από τη μεριά των εμπλεκόμενων γιατρών-νοσηλευτών άρτια αντανακλαστικά και εκπαίδευση.

Με άλλα λόγια οι ιατροί και οι νοσηλευτές των επειγόντων πρέπει να είναι πιστοποιημένοι  επαγγελματίες επαρκείς να φέρουν σε πέρας ένα πολύ δύσκολο έργο.

Το ΤΕΠ είναι το τμήμα εκείνο του Νοσοκομείου που υποδέχεται, σταθεροποιεί, και παρέχει θεραπευτικές υπηρεσίες σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν οξέα προβλήματα υγείας η άμεσα απειλητικές για τη ζωή τους καταστάσεις. Τα ΤΕΠ δεν είναι απλά η εξώπορτα ενός Νοσοκομείου, αλλά ο πραγματικός καθρέφτης των υπηρεσιών του, η πρώτη και η τελευταία θετική ή αρνητική εικόνα που αποκομίζει από ένα Νοσοκομείο ο αποδέκτης των υπηρεσιών του. Η μη προγραμματισμένη προσέλευση των περιστατικών, η πληθώρα αυτών, ο χαρακτήρας του επείγοντος και το μεγάλο εύρος παθήσεων, όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά καθιστούν αυτά τα τμήματα δύσκολα διαχειρίσιμα, πολυδάπανα και ταυτόχρονα πολύ απαιτητικά όσον αφορά την οργάνωσή τους, το κόστος λειτουργίας τους και την εκπαίδευση των στελεχών του. Μείζονες καταστροφές όπως σεισμοί, πυρκαγιές, καύσωνες, πλημμύρες, πνιγμοί, μαζικά τροχαία κλπ συνιστούν διαχειρίσιμα γεγονότα μέσα από οργανωμένα, σωστά εξοπλισμένα και επαρκώς στελεχωμένα ΤΕΠ.

Τα ΤΕΠ δεν στήνονται από τη μία μέρα στην άλλη ιδιαίτερα σε περιοχές σαν την Αργολίδα όπου το ΤΕΠ και η παροχή υπηρεσιών στο έκτακτο περιστατικό είναι πολλές φορές συνακόλουθο με τη μεταφορά στην άλλη άκρη του κόσμου θετικής ή αρνητικής εικόνας για την υπόληψη όλης της χώρας. Επειδή λοιπόν πιστεύω ότι η παροχή υψηλών υπηρεσιών είναι από μόνη της ανταγωνιστικό προιόν και μπορεί να δρομολογήσει καλύτερες μέρες για αυτό το δύσμοιρο τόπο και επειδή η μεταφορά υπηρεσιών από το ένα μέρος στο άλλο δεν είναι ότι πιο εύκολο σε μία μη σωστά οργανωμένη κοινωνία  παραθέτω

-Παγίωση του εφημεριακού μοντέλου με εναλλαγή των εφημεριών τις καθημερινές          

-Υποστήριξη ειδικοτήτων πρώτης εφημεριακής γραμμής (χειρουργοί. ορθοπαιδικοί, παθολόγοι, καρδιολόγοι, γυναικολόγοι, παιδίατροι) και στα 2 Νοσοκομεία εναλλάξ.

 -Κύριοι εφημεριακοί πυλώνες (χειρουργικό παθολογικό) με υποστήριξη από εργαστήρια, ακτινολογικό, αιμοδοσία και χειρουργικές αίθουσες συνοδευόμενες με όσες δορυφόρες –εφεδρικές ειδικότητες μπορεί το εφημεριακό σύστημα να αντέξει.

 -Τα επείγοντα περιστατικά πρέπει να παραμείνουν στο Γ.Ν.Ναυπλίου γιατί:

 1. Αποτελούν μέρος της υποδομής και της φυσιογνωμίας της πόλης του Ναυπλίου και ουσιαστικό εργαλείο ανάπτυξης της πόλης(τουρισμός, οικιστική πολιτική)

 2. Απλή και εύκολη προσβασιμότητα για επισκέπτες, τουρίστες, σύνεδρους, ηλικιωμένους ασθενείς από κρουαζιερόπλοια και αρχαιολογικούς χώρους.

 3. Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των υπαρχόντων ειδικευμένων ιατρών που εμπλέκονται στα επείγοντα είναι άριστη και αυτό το θεωρώ ως την καλύτερη υποδομή γύρω από την οποία δημιουργούνται τα ΤΕΠ( σε πανελλήνιο ετήσιο πρωτόκολλο καταγραφής και διεκπεραίωσης επειγόντων περιστατικών η χειρουργική κλινική ήταν στην 16η θέση πανελλήνια)

4. Υπάρχουν 3 ενεργείς χειρουργικές αίθουσες άρτια εξοπλισμένες και στελεχωμένες με πολύ υψηλού επιπέδου νοσηλευτικό προσωπικό.

5. Υπάρχει ήδη Μονάδα αυξημένης Φροντίδας και δεν απομένει παρά να συνδεθεί λειτουργικά με το ΤΕΠ

6. Υπάρχει το ΕΚΑΒ που διασυνδέεται ενεργά και λειτουργικά με το ΤΕΠ

7. Ηδη στις κλειστές εφημερίες το Νοσοκομείο Ναυπλίου παραμένει ανοικτό και δέχεται επισκέπτες και τουρίστες στα ΕΙ.

8. Στο Νοσοκομείο του Άργους λειτουργούν εδώ και χρόνια υποδομές χρόνιας φροντίδας(όπως ο Τεχνητός Νεφρός, ο Μαστογράφος) οι οποίες πρέπει να παραμείνουν εκεί, αλλά στοιχειοθετούν χρόνια φροντίδα

Σε εποχές μνημονίου και φτωχοποίησης δεν πρέπει να γίνουν λανθασμένες επιλογές που θα επιφέρουν ανατροπή στο ήδη υπάρχον σύστημα συμπληρωματικής λειτουργίας με οδυνηρές συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού.

Οτιδήποτε δρομολογηθεί κάτω από τις σημερινές συνθήκες παντελούς έλλειψης πόρων και εξαθλίωσης του Ελληνικού λαού θα οδηγήσει σε τραγικές συνέπειες και η υγεία του κόσμου δεν είναι οικονομικό μέγεθος ούτε μπαίνει σε αυτή τη λογική.-