Η αρσενότρυπα

Η απέναντι όχθη του Βασίλη Καπετάνιου

Ο Πετράν ακολουθώντας την κληρονομική υποστήριξη των γονιδίων του αλλά και μέσα από διαδικασίες μίμησης και μάθησης υιοθετούσε με την πάροδο των χρόνων συνήθειες του συνονόματου παππού του. Με δυο σακούλες γεμάτες κυριακάτικες εφημερίδες περασμένες σαν σκουλαρίκια χαρταετού στα τιμόνια του ποδηλάτου  έφτασε  στην αυλή του πατρικού του σπιτιού.

Ο παππούς έλειπε είχε πάει στο μνημόσυνο ενός φίλου του. Ανέβηκε στον πάνω όροφο , η γιαγιά ετοίμαζε το κυριακάτικο ψητό της. Αντάλλαξαν μια βουβή καλημέρα και ξεκίνησε την κυριακάτικη ιεροτελεστία του. Καφές βαρύ ελληνικός με παχύ καϊμάκι στις μεγάλες κούπες, παγωμένο νερό, μια κανάτα παγάκια και εκείνο το πανάρχαιο άσπρο μαχαίρι για να κόβει όποιες σελίδες από τις εφημερίδες τον ενδιέφεραν. Στην ακολουθία κινήσεων του εγγονού έβλεπε τον άντρα της σε πιο νεανική ηλικία η γιαγιά.

-Ίδιος ο παππούς του , ούτε ο γιος του δεν του έμοιασε τόσο πολύ. Ευτυχώς που ο Πετράκης μου δεν είναι το ίδιο πεισματάρης με τον παππού του.

(Μονολόγησε η γιαγιά και ένα δάκρυ χωρίς η ίδια να το καταλάβει κύλησε στο αριστερό της μάτι)

-Γιαγιά κλαίς;

-Όχι παιδάκι μου μόνο του θα βγήκε!!! Σε κοιτάω με τις κυριακάτικες φυλλάδες , έχεις τα ίδια χούγια και τις συνήθειες με τον δικό μου. Πριν προλάβω να το σκεφτώ το μάτι είδε την συνέχεια από τον παππού στον εγγονό και για αυτό δάκρυσε. Ξέρεις τι σημαίνει αυτό;

-Όχι.

-Η συνέχεια θέλει υγρασία για να ανθίσει!! Οι χυμοί της ζωή σου ανήκουν σε μια συνέχεια αρκεί να το καταλάβεις και να το συνειδητοποιήσεις.

-Μπράβο τρυφεράδα μου πολύ πετυχημένο αυτό που είπες ( της είπε ο παππούς ενώ άφηνε την σακούλα με το συχώριο στον πάγκο της κουζίνας και με ένα φιλί της πήρε  το δάκρυ από το μάτι). Η συνέχεια θέλει την υγρασία μας… σαν πλάνο του συχωρεμένου του Αγγελόπουλου, σιωπή και υγρασία στην συνέχεια του ελληνικού τοπίου.

-Βλέπω ότι όσο περνάνε τα χρόνια βελτιώνεται η ακοή σου και μετά λες για τα δικά μου αυτιά.

-Παππού σου έχω φτιάξει καφέ. (Είπε ο Πετράν ενώ έβγαινε στο μπαλκόνι.)

-Εντάξει , να πάρω τα καπνά μου , το κονιακάκι μου και το βιβλίο μου και έρχομαι.

Παππούς  και εγγονός αντικριστά καθισμένοι στο μεγάλο άσπρο τραπέζι βυθίστηκαν στην κυριακάτικη ανάγνωση. Μέσα στο ζεστό καλοκαιρινό πρωινό δεν άκουγες παρά μόνο από  ρουφηξιές από τσιγάρα και γουλιές καφέ, τους πορσελάνινους ήχους από τις κούπες και τον αργό ήχο του μαχαιριού να σκίζει πότε φύλλα από τις εφημερίδες πότε τις άκοπες σελίδες στο βιβλίο του παππού.

Ο παππούς έλεγε ότι με τα βιβλία πρέπει να έχεις μια διαπροσωπική σχέση. Αν είναι άκοπα , τρυφερά κόβεις όλες τις ενωμένες σελίδες, τα ξεφυλλίζεις από την αρχή μέχρι το τέλος , περιδιαβαίνεις τις σελίδες του με τυχαίες ματιές και μετά ξεκινάς την συστηματική ανάγνωση. Με ένα υποσυνείδητο συγχρονισμό παππούς και εγγονός τελείωσαν μαζί την ξεφυλλιστική τους ανάγνωση.

-Λοιπόν Πετράν πως τα βλέπεις τα πράγματα; (Ρώτησε ο παππούς ζητώντας την γνώμη του εγγονού του μετά την ενημέρωση που ξεφύλλισε.)

-Νομίζω παππού ότι έχουμε οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Απλά σε αυτό το αδιέξοδο οι κυβερνώντες έχουν και την συγκατάθεση του λαού , αφού τους ψήφισε.

-Η αρσενότρυπα δεν είναι παντοτινή πρέπει και εσύ να παλέψεις και να ματώσεις για την συνέχεια. Η συνέχεια θέλει υγρασία κάπως έτσι δεν το είπε η γιαγιά σου ή κάνω λάθος;

-Όχι δεν κάνεις λάθος! (Ακούστηκε η φωνή της γιαγιάς μέσα από την κουζίνα η οποία με την ιδιαίτερη ακουστική δεινότητα παρακολουθούσε την κουβέντα από το πόστο της.)

-Παππού δεν κατάλαβα τίποτα απ ΄ όσα είπες.

-Είπαμε το μυαλό του ανθρώπου δουλεύει με παράξενο τρόπο. Τώρα που και εγώ μπήκα στα χρόνια βρήκα τρόπους για να ξεγελάω την μνήμη μου. Όταν διαβάζω κάτι και το δέσω με μια άσχετη εικόνα και μετά κάνω κουβέντα για αυτό τότε το γαντζώνω στην μνήμη. Τώρα που έκοβα της σελίδες από το βιβλίο «Πολιτιστική Διπλωματία» του Χρήστου Γιανναρά  τα μάτια μου στις πρώτες σελίδες βρήκαν δυο ωραία κομμάτια. Άκου. «Πόλις δεν είναι ήταν ο ποσοτικά μεγεθυμένος οικισμός, αλλά ένας συγκεκριμένος τρόπος συγκρότησης του συλλογικού βίου» στην σελίδα 14.  Και στην σελίδα 18, «Μιλάμε για πόλη-πολιτική-πολιτισμό όταν η οργάνωση της συλλογικότητας παύει να αποβλέπει σε μόνη τη χρησιμότητα.»  Εμείς οι νεοέλληνες από την ίδρυση του ελληνικού κρατιδίου  και ιδιαίτερα από την μεταπολίτευση και μετά το μόνο που κάνουμε είναι να εξυπηρετούμε την δυτική «χρησιμότητα» υπηρετώντας πιστά νούμερα και αριθμούς.

-Και η αρσενότρυπα που ταιριάζει;

-Είναι μια παλιά ιστορία και λέξη  από τον προπάππο σου τον Χαμπή . Ήταν μια φορά ένας ηλικιωμένος σοφός γέροντας. Κάποτε τον επισκέφτηκαν οι δυο γιοί του και του είπαν ότι είχαν ανάγκη από λεφτά.

-Την βλέπετε εκείνη την αρσενότρυπα; Εκεί στο βαθούλωμα που έχει θα βρείτε λεφτά που θέλετε.

-Αρσενότρυπα ήταν μια τρύπα συνήθως ψηλά στον τοίχο για να περνά το φως.

-Μετά από καιρό ξαναπήγαν τα παιδιά του ξανά τα ίδια. Την Τρίτη όμως φορά που πήγαν δεν βρήκαν τίποτα.

-Πατέρα δεν έχει λεφτά στην αρσενότρυπα.

-Αυτά που πήρατε τα γυρίσατε πίσω;

-Όχι.

-Ε τότε θα τέλειωσαν!!!

-Κατάλαβες Πετράν πως ταιριάζει. Οι αρσενότρυπες είναι πηγές φωτός του Ελληνικού Λόγου και Πράξης. Είναι οι πηγές φωτός για να βιώνουμε την Πόλη, τον Πολιτισμό και την Πολιτική. Είναι οι φάροι για να κρατήσουμε την πορεία μας. Αντί λοιπόν να παίρνουμε δανεικά από εκεί για να χτίσουμε τον Ελλήνων τις Κοινότητες προτιμήσαμε μια στείρα ελληνολαγνεία την οποία πάντα πουλούσαμε με δανεικά!! Και όχι μόνο αυτό αλλά συστηματικά κλείσαμε όλα τα ανοίγματα φωτός για να κάνουμε μεσοτοιχίες και να κερδίσουμε μερικά τετραγωνικά παραπάνω. Όσα και όσα προγράμματα να παρουσιάσουν , με την έγκριση ή όχι των ευρωπαίων εταίρων αυτά τα προγράμματα είτε γέρνουν από δω είτε γέρνουν από εκεί λειτουργούν με χρησιμοθηρικά κριτήρια, είναι έξω από τον Ελληνικό Λόγο και Πράξη. Μπορεί να προκαλέσουν ανακούφιση για ένα δύο μήνες αλλά είναι καταδικασμένα σε αποτυχία.

-Αρνηθήκαμε την θυσιαστική προσφορά της υγρασίας που είπε και η γιαγιά.

-Ακριβώς δεν μπορείς να παίρνεις δάνεια συνεχώς από τα ανοίγματα  που βρήκες και να τα κάνεις τουριστικά τσολιαδάκια και συρτάκι κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης . Πρέπει και να επιστρέψεις τα δανεικά με τον πιο υγιή τρόπο κάνοντας  και τα δικά σου ανοίγματα στο φως να αφήσεις σημάδια φωτός για τους επόμενους.

-Παππού πιστεύει ότι μπορεί να αλλάξει κάτι;

-Και βέβαια.

-Και από πού πηγάζει αυτή η αισιοδοξία;

-Η πραγματική Ελλάδα δεν έχει τόπο , είναι ου-τοπία. Αυτό το κομματικοκρατούμενο κρατίδιο που βαφτίστηκε Ελλάδα λίγη σχέση με την πραγματική Ελλάδα μου. ( Η φωνή του παππού έσπασε με ένα ελαφρύ τρέμουλο.)

Η γιαγιά στην κουζίνα ετοίμαζε τα μεζεδάκια της και άκουγε παππού και εγγονό να κουβεντιάζουν. ΆΛΛΟΈνα αναίτιο δάκρυ εμφανίστηκε πάλι στο αριστερό της μάτι.

Το σκούπισε βιαστικά και βγήκε με τον δίσκο της στο μπαλκόνι.

-Νομίζω ότι για να έχει καλή συνέχεια και υγρασία ένας κυριακάτικος ελληνικός καφές χρειάζεται και ένα ουζάκι.

 Παρατήρησε ότι ένα δάκρυ, αλλά μάλλον με αιτία κυλούσε από το αριστερό μάτι του παππού, δεν το πρόλαβε , έσταξε πάνω στο βιβλίο και άφησε μια μικρή υγρή κηλίδα. Οι μυρωδιές από το ούζο έφτασαν και στο κλουβί του «ρεμπέτη». Το καναρίνι άρχισε τις μελωδικές πενιές του , η Ελληνική  Κυριακή πήρε το χαρούμενο κίτρινο ου-τοπικό  χρώμα της.

*Η λέξη αρσενότρυπα ανήκει στο προσωπικό λεξιλόγιο και ιστορίες του Χαμπή της Ανδριανούς, προέρχεται από την λέξη αρσέρα ή αρτσέρα που σημαίνει φεγγίτης, φωταγωγός σύμφωνα με το λεξικό του Πετρίδη.

**Γιανναράς,(Χρ.), Πολιτιστική Διπλωματία, Ικάρος, Αθήνα, 2003,

***Πετρίδης,(Γ), Η Γλώσσα μας , Ερμηνευτικό Λεξικό της Κυπριακής Διαλέκτου, Λεμεσός , 1998.