Ποιο κράτος;

Άρθρο του Βασίλη Καπετάνιου

 «Κρατώ θα πει κυριαρχώ, κρατώ κάτι στα χέρια μου σημαίνει ότι είμαι κύριος αυτού που το κρατώ και το ακινητώ. Δεν το αφήνω να κινηθεί και να τρέξει και τον παραλυμένο που δεν μπορεί να κινηθεί τον λέμε «κρατημένο». Ο Ζευς είναι κραταιός είναι το κράτος.» (Αλ. Τζένος)

Τις τελευταίες ημέρες, παραλυμένοι από την οικονομική λαίλαπα που έρχεται, ή μας έπεισαν ότι έρχεται ή πολύ πιο απλά μας την πέταξαν στις πλάτες μας για να την ξεφορτωθούν  αυτοί που την δημιούργησαν γίναμε όλοι «κρατημένοι» ικέτες του κράτους της κρατικής παρέμβασης. Οι άνθρωποι του δυτικού πολιτισμού ή έστω γείτονες του, ανακαλύψαμε το ξανά το κράτος και την κρατική παρέμβαση, της δώσαμε και μια αριστερίζουσα χροιά και προσπαθούμε να καθησυχάσουμε τον φόβο μας. Τον φόβο να μην στερηθούμε τα κάγκελα του κλουβιού που μας έκλεισαν και διαλέξαμε να μπούμε, αφού μόνοι μας συρταρώσαμε την πόρτα και παραδώσαμε το κλειδί ενέχυρο στο τελευταίο δάνειο που θα κατοχύρωνε την ατομική μας ιδιοκτησία.

Από πολίτες της δημοκρατίας γίναμε ιδιώτες (idiots) του σύγχρονου κράτους. Από την κοινωνία των πολιτών , την λαική δημοκρατία στην κρατική κατοχύρωση των ατομικών, ιδιωτικών δικαιωμάτων.

«Αρχή αιτούμενο του πολιτικού βίου σήμερα είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ατόμου. Η  πολιτική δεν αποβλέπει στην πόλη, στην δυναμική των σχέσεων κοινωνίας.  Αποβλέπει στο άτομο στην θωράκιση της αυτοτέλειας και της αυτονομίας του. (Χρ. Γιανναράς ) Το κράτος σημαίνει δύναμη επιβολής, εξουσία είναι τρόπος διακυβέρνησης μιας πολιτείας ( λεξικό Πάπυρος)

Και σε αυτόν τον τρόπο εξουσίας έχουμε ευθύνη όλοι μας. Στρουθοκαμηλίζοντας  με το κεφάλι μέσα στο καταναλωτικό μας σκοτάδι ζητάμε την προστασία του κράτους – Ζευς. Ενώ από την ίδια την φύση του το σύγχρονο κράτος σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει υπέρ των πολιτών, ο ρόλος του είναι να μας έχει «κρατημένους» , «παράλυτους» ιδιώτες χωρίς μεταξύ μας σχέσεις κοινωνίας. Σε μια κοινωνία που η παιδεία έχασε την ανα-μορφωτική της δύναμη, που δεχθήκαμε την αποξένωση του εργάτη από την εργασία, από δημιουργός ο άνθρωπος έγινε απρόσωπος χειριστής. Σε μια κοινωνία που παράγονται προϊόντα για να καλύψουν ψυχολογικές , υπαρξιακές ανάγκες (φετιχισμός του εμπορεύματος) σε μια κοινωνία που παράγονται προϊόντα με αποκλειστικό σκοπό το κέρδος και όχι τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες, σε μια κοινωνία που παράγονται εικονικά οικονομικά προϊόντα που βουλιάζουν την πραγματική οικονομία είναι αδύνατον ο μηχανισμός εξουσίας να φέρει το διέξοδο.

Αν θέλουμε αυτή η κρίση να γίνει σπόρος της ελπίδας πρέπει συλλογικά και ατομικά ο καθένας να διεκδικήσουμε αλλαγή στην διαδικασία μάθησης- παιδείας – γνώσης αλλά και στις διαδικασίες παραγωγής . Πρέπει να ξαναβρούμε τον ήθος των πολιτών .

Πρέπει να στρατευθούμε σε μια νέα ηθική της εργασίας και της παραγωγής.

«Η εργασία πρέπει να είναι μια δική μας ηθική ανάγκη …πρέπει να μάθουμε να ανακαλύπτουμε ότι ενδιαφέρον έχει η εργασία, ότι δημιουργικό έχει να γνωρίζουμε και το παραμικρό μυστικό των μηχανών ή της παραγωγικής διαδικασίας στην οποία πρέπει να δουλεύουμε … Κάθε άνθρωπος θα πρέπει να νοιώθει ευτυχισμένος στην δουλειά του να νοιώθει ευτυχισμένος με το καθήκον του δημιουργού. Να προσφέρει να μεταβιβάζει όλο το δημιουργικό ενθουσιασμό σε όσους τον περιβάλλουν» (Τσε Γκεβάρα ομιλία Αβάνα 1962)

Η μόνη παρέμβαση που μπορούμε να κάνουμε είναι να ξαναγίνουμε ενεργοί πολίτες για τους οποίους πρωτεύουσα σημασία έχει η διαδικασία γνώσης- μάθησης – παιδείας δίνοντας ένα νόημα στην εργασία και στην διαδικασία παραγωγής με κριτήριο αξιολόγησης τον κοινωνικό άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες. Πρέπει να σηκώσουμε την σημαία της αντίστασης και της αντεπίθεσης στους επαγγελματίες της εξουσίας. Γιατί «ο κατ΄ ευφημισμόν «πολίτης», «εκχωρεί»  την διαχείριση της ζωής του σε επαγγελματίες της εξουσίας μένοντας με την  ψευδαίσθηση ότι του εγγυώνται χρησιμοθηρικά «δικαιώματα». » (Χρ. Γιανναράς)

Από κατοχύρωση δικαιωμάτων χορτάσαμε από απολαβές δικαιωμάτων δεν είδαμε τίποτα, για άλλη μια χρονιά επίκαιρο πραγματικό το σύνθημα του Νοέμβρη Ψωμί Παιδεία Ελευθερία. Για να πετύχει η όποια παρέμβαση κάθε άλλο παρά κρατική πρέπει να είναι, η οποιαδήποτε παρέμβαση πρέπει να είναι ένα οργανωμένο λαϊκό κίνημα για να επαναπροσδιοριστεί η έννοια του κράτους, η κοινωνία και ο άνθρωπος πρέπει να υπερισχύσουν των μηχανισμών. Πρέπει «να ξαναβρούμε το νόημα του κράτους ως εκφραστή των κοινωνικών επιδιώξεων ως συντονιστή της δυναμικής ενός κοινωνικού σώματος (Χρ. Γιανναράς)