Πατάτα Μανιάτη με το Μουσείο Άργους

Ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα πέτυχε ο βουλευτής Αργολίδας του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης απ΄ αυτά που θα επιθυμούσε να επιλύσει με την πρότασή του για μεταφορά των αρχαιοτήτων που βρίσκονται διάσπαρτες σε διάφορες αποθήκες του Άργους.
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ προκάλεσε ήδη ποικίλες αντιδράσεις από πλευράς πολιτών που φοβούνται πως ο εξοστρακισμός των αρχαιοτήτων του Άργους στο κτήριο της Ρέας, σε συνδυασμό με το υπάρχον ιδιωτικό κτήριο που στέγαζε μέχρι πρότινος το ΤΕΛ Ναυπλίου όπου θα μπορούσε να στεγαστεί το προτεινόμενο από τον κ. Μανιάτη «Τμήμα Συντήρησης Κλασικών Αρχαιοτήτων σε επίπεδο π.χ. ΙΕΚ, ή ΤΕΙ», πάρ’ όλο που ο ίδιος το τοποθετεί στο κτήριο της Ρέας.
Σύμφωνα με την επιστολή του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ προς νέο Υπουργό Πολιτισμού, κ. Σαμαρά Αντώνη, για το θέμα των αποθηκών αναφέρει: «Με στόχο να επιλυθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα, έχουν υπάρξει προτάσεις για τη συγκέντρωση του συνόλου των αρχαιολογικών ευρημάτων που βρίσκονται τόσο στους αποθηκευτικούς χώρους του Μουσείου όσο και στα κτίρια – αποθήκες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, σε ένα ενιαίο κτίριο με ενιαίες διαδικασίες ασφάλειας και συντήρησης. Ως τέτοιος χώρος έχει προταθεί το παλαιό εργοστάσιο ΡΕΑ, ιδιοκτησίας της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας. Σε περίπτωση ευόδωσης της παραπάνω πρότασης είναι βέβαιο ότι επιπλέον στο χώρο αυτό μπορεί να λειτουργήσει υψηλού επιπέδου Τμήμα Συντήρησης Κλασικών Αρχαιοτήτων σε επίπεδο π.χ. ΙΕΚ, ή ΤΕΙ.»!
Δηλαδή θα θέλει κάποιος να βρεί ένα αποθηκευμένο αντικείμενο και θα πρέπει να πηγαίνει από το Μουσείο του Άργους στην Ρέα για να το βρει στο εργαστήριο, πράγμα χρονοβόρο και αντιεπιστημονικό.
Φαίνεται πως ο κ. Μανιάτης απέρριψε ο ίδιος την πρόταση του κ. Μπούρη, να διαθέσει ο δήμος αποθηκευτικό χώρο εντός των ορίων του Δήμου στον παλιό γαλακτοκομικό συνεταιρισμό. Η επιμέρους σκέψη του βουλευτού για εξοικονόμηση χώρων είναι σωστή. «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άργους που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσει ένα σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών, με δεδομένη την εξαιρετικής σπουδαιότητας συλλογή εκθεμάτων που διαθέτει. Δυστυχώς, όμως, το μεγαλύτερο μέρος του χώρου του, καταλαμβάνεται από χιλιάδες ευρεθέντα, ταξινομηθέντα και αποθηκευθέντα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία για πολλά χρόνια παραμένουν αναξιοποίητα μέσα σε κιβώτια στα οποία έχουν αποθηκευτεί, μακριά από τα βλέμματα επισκεπτών και ερευνητών, λόγω έλλειψης χώρου. Στην πραγματικότητα, σήμερα, πάνω από το 70% των χώρων του Αρχαιολογικού Μουσείου Άργους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως χώροι εκθέσεων, χρησιμοποιούνται, δυστυχώς, ως χώροι αποθήκευσης.
Το παραπάνω φαινόμενο που προφανώς στερεί το Μουσείο από την ελκυστικότητα που θα μπορούσε να έχει και βεβαίως την πόλη του Άργους από την αντίστοιχη επισκεψιμότητα ενδιαφερομένων, είναι αποτέλεσμα της πλήρους ανυπαρξίας χώρων αποθήκευσης των αρχαιολογικών ευρημάτων σε μια πόλη με ιστορία χιλιετιών, η οποία μάλιστα αποτελεί την αρχαιότερη συνεχώς κατοικούμενη πόλη της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα, με στόχο να εξευρεθούν και άλλοι χώροι αποθήκευσης για τα διαρκώς αυξανόμενα, μέσω των συνεχών ανασκαφών, ευρήματα της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, διατηρούνται ως αποθήκες της αρχαιολογικής υπηρεσίας, πάνω από 10 κτίρια στην πόλη του Άργους, η απελευθέρωση των οποίων θα αποτελούσε μία πρωτοφανούς σημασίας κίνηση ανάδειξης του τεράστιου αρχαιολογικού πλούτου της πόλης.
Κατά συνέπεια, το βασικό πρόβλημα που δημιουργεί η ανυπαρξία χώρων αποθήκευσης των αρχαιολογικών ευρημάτων της πόλης και της επαρχίας Άργους, συνίσταται ουσιαστικά στην αδυναμία, για πολλά χρόνια, της πολιτείας, να βρεθεί ασφαλής τρόπος και χώρος φύλαξης και συντήρησης ευρημάτων. Η ύπαρξη αυτού του νέου χώρου θα δημιουργούσε όλες τις δυνατότητες απελευθέρωσης χώρων ζωτικής σημασίας από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Άργους, γεγονός που θα επέτρεπε στην αρμόδια Αρχαιολογική Υπηρεσία και το Δήμο να πάρουν όλες τις απαραίτητες συνοδευτικές πρωτοβουλίες.
Ταυτόχρονα, η κατεδάφιση των πάνω από 10 κτιρίων στα οποία, για υποχρεωτικούς λόγους, φυλάσσονται άλλα αρχαιολογικά αντικείμενα θα απελευθέρωνε οπτικά, αισθητικά και λειτουργικά την πόλη του Άργους από ένα περιττό βάρος. Ιδιαίτερα στην ευρύτερη περιοχή του Θεάτρου και της Αρχαίας Αγοράς, μια περιοχή στην οποία προβλέπονται δράσεις ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων, η πρωτοβουλία αυτή θα αποτελούσε κορυφαία διαδικασία πρωτοφανούς ανάδειξης αρχαιολογικών θησαυρών που δεν γίνονται αντιληπτοί ούτε καν από τους κατοίκους της συγκεκριμένης περιοχής». Το πρόβλημα παραμένει στο πως αξιοποιούνται οι χώροι αυτοί, και αν επιτέλους θα πρέπει να διεκδικηθεί νέο Μουσείο σε άλλο καταλληλότερο σημείο της πόλης.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο της Δ΄ ΕΠΚΑ Χρ. Πιτερό, όπως ανέφερε στην Αργεία Γη «πρέπει να εκπονηθεί καταρχήν χωροταξική μελέτη, προκειμένου να εξευρεθεί η καταλληλότερη θέση για την ανέγερση ενός αρχαιολογικού μουσείου, η οποία να είναι λειτουργική, κατάλληλη και εύκολα προσβάσιμη στους κατοίκους και τους επισκέπτες. Στη συνέχεια, πρέπει να εξασφαλιστεί η απαραίτητη έκταση των 20 τουλάχιστον στρεμμάτων για το σκοπό αυτό. Για τη θέση του νέου μουσείου το 1990 είχαμε προτείνει την περιοχή της Αγια-Σωτήρας ( Γηροκομείο Άργους ). Ωστόσο, η θέση του νέου μουσείου πρέπει να επανεξεταστεί, λαμβανομένου υπόψη ότι έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα και τα δεδομένα έχουν αλλάξει
Είναι απαραίτητη η σύνταξη μουσειακής μελέτης με σύγχρονες προδιαγραφές και με βάση τις υπάρχουσες αρχαιότητες που έχουν αποκαλυφθεί για κάθε κατηγορία αρχαιοτήτων που πρόκειται να εκτεθούν, καθώς και η δημιουργία των απαραίτητων εργαστηρίων συντήρησης για την απαραίτητη και διαρκή προστασία των αρχαιοτήτων. Επίσης, πρέπει απαραιτήτως να προβλέπονται κατάλληλοι και επαρκείς αποθηκευτικοί χώροι και χώροι για περιοδικές εκθέσεις, μουσειακά μαθήματα και εκδηλώσεις, αναψυκτήριο και χώροι στάθμευσης και τέλος, μνημονεύουμε την προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού για την κατασκευή του νέου μουσείου.
Οι παραπάνω διαδικασίες θα συμβάλουν καθοριστικά στη σωστή και σύγχρονη ανέγερση του νέου μουσείου και θα αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις.
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι η Δημοτική Αρχή του Άργους, σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, θα ενεργήσει άμεσα και θα κινηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση για τον παραπάνω σκοπό, με την εκπόνηση χωροταξικής μελέτης και την εξασφάλιση του απαραίτητου οικοπέδου, έκτασης 20 στρεμμάτων τουλάχιστον. Για το σκοπό αυτό πρέπει να συμβάλουν επίσης θετικά όλοι οι αρμόδιοι, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, βουλευτές, ιδιώτες και παράγοντες της περιοχής για την εξασφάλιση του αναγκαίου και κατάλληλου χώρου».
‘Ισως εντομεταξύ οι προυποθέσεις που έθεται τότε ο κ. Πιτερός να έχουν αλλάξει, όμως η πρότασή του όχι μόνο ήταν στην σωστή κατεύθηνση αλλά θα απελευθέρωνε και ένα τεράστιο χώρο στο κέντρο της πόλης, κατάλληλο για εκθέσεις και ως συνεδριακό χώρο.
Θ α πρέπει να τονιστεί και η δέσμευση του ΠΑΣΟΚ τότε, αλλά και του κ. Τατούλη στην συνέχεια που έμειναν απλά υποσχέσεις. Όπως μας θυμίζει ο κ. Πιτερός «Η ανάγκη ανέγερσης ενός νέου μουσείου στο Άργος τέθηκε για πρώτη φορά από τον υπογράφοντα πριν από 16 χρόνια με ειδική ανακοίνωση («Προτάσεις για την ανέγερση ενός νέου Μουσείου στο Άργος») στο διεθνές Συνέδριο με θέμα: «Άργος και Αργολίδα, Τοπογραφία και Πολεοδομία», που έγινε από 28-4-1990 έως 1-5-1990 στην Αθήνα και το Άργος από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και την Δ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, τα πρακτικά του οποίου εκδόθηκαν το 1998.
Στη συνέχεια, για την έγκαιρη αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος, το έτος 1995 υποβάλαμε γραπτό σχετικό αίτημα προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Άργους. Το Δημοτικό Συμβούλιο με τον τότε Δήμαρχο κ. Δ. Παπανικολάου, το έτος 1995, πήρε ομόφωνη απόφαση για την ανέγερση νέου μουσείου στην πόλη. Ωστόσο, μέχρι το έτος 2000 δεν έγινε καμία ενέργεια από την πλευρά του Δήμου και της Πολιτείας προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρόβλημα της ανέγερσης νέου μουσείου κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα το διατηρήσαμε στην επικαιρότητα με άρθρα στον τοπικό τύπο. Το έτος 2000, κατά την επίσκεψη στο Άργος του τότε Υπουργού Πολιτισμού κ. Θ. Πάγκαλου, η τότε Δημοτική Αρχή με Δήμαρχο τον κ. Ν. Κολιγλιάτη έθεσε το πρόβλημα του νέου μουσείου και ο πρώην υπουργός δεσμεύτηκε για την ανέγερση νέου Μουσείου στο Άργος μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια (2000-2004).
Με τη δήλωση αυτή του Θ. Πάγκαλου, οι τοπικοί άρχοντες και οι κάτοικοι της πόλης φαίνεται πως συνειδητοποίησαν ότι το όνειρο της ανέγερσης ενός νέου Μουσείου στο Άργος μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Στη συνέχεια, η νέα Δημοτική Αρχή υπό το νέο Δήμαρχο κ.Δ. Πλατή επανήλθε επί του θέματος, με αποτέλεσμα να αποσπάσουμε την παραπάνω θετική δήλωση του τέως υφυπουργού κ. Π.Τατούλη (5 Αυγούστου 2005) για νέο μουσείο στο Άργος, με την προϋπόθεση εξασφάλισης κατάλληλου οικοπέδου έκτασης 20 στρεμμάτων. Η πρόθεση του Υπουργείου Πολιτισμού για την ανέγερση νέου μουσείου στο Άργος είχε ήδη δοθεί ως απάντηση και σε επερώτηση του βουλευτή Αργολίδας κ. Γ. Μανιάτη.
Από την πλευρά μας επισημαίνουμε τη θετική αυτή εξέλιξη, καθώς και ότι έχουν περάσει ήδη 16 χρόνια από τότε (1990) που κάναμε την πρώτη για το θέμα αυτό πρόταση και βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα».
Και ενώ αυτά εγράφοντο το 2006, όπου υπήρχε ζωντανή η ελπίδα ενός νέου Μουσείου, σήμερα αναζητάμε απλα ένα μικρό λίφτινγκ των αποθηκών, χαρίζοντας καθρεφτάκια στους ιθαγενείς και σπέρνουμε όνειρα για νέες σχολές, όταν δεν μπορούν να συντηρηθούν ούτε οι υπάρχουσες.