Ιστορίες του Χαμπή της Ανδριανούς Οι «πατριώτες» Β΄ μέρος

H απέναντι όχθη του Βασίλη Καπετάνιου

Ο νεαρός Χαμπής έχει επιστρέψει από την Μεγάλη Βρετανία στο χωρίο του, την κοινότητα Ξυλοφάγου αρχές της δεκαετίας του 60, τα πρώτα χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας.  Σε πολύ νεαρή ηλικία είχε λάβει μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59. Στο μυαλό του είχε μια συγκεκριμένη εικόνα πατριώτη, έτσι όπως την βίωσε μέσα από την δράση του στην ΕΟΚΑ. Τις πρώτες μέρες της επιστροφής του ξεκινούν επεισόδια μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων.

- Εντάξει αυτά  ήτανε όλα φτιαγμένα από παλιά και έπρεπε να εκτελεστούν τα έργα, όπως λέμε

Μας είπε στο προηγούμενο άρθρο. Οι καταστάσεις διχασμού του νησιού ήταν εκ των προτέρων ειλημμένες. Ουσιαστικά τα γνωστά άγνωστα κέντρα ώθησαν τους Τουρκοκύπριους να ανάψουν  την φωτιά  του διχασμού, ώθησαν και τους Ελληνοκύπριους να ρίξουν λάδι στην φωτιά. Κάποιοι «πατριώτες» για να δικαιώσουν τελικά τα διχαστικά σχέδια πάνε να πουλήσουν τσαμπουκάδες στην ενορία Τουρκοκυπρίων στην Λάρνακα. Με όπλα τα κυνηγετικά που επέταξαν από το χωριό. Γυρίζοντας «θριαμβευτές» αρχίζουν τους πυροβολισμούς και βαρούν τις καμπάνες του χωριού. Ιδιαίτερα ενθουσιώδης ο αρχηγός , ο ξενομερίτης δάσκαλος το χωριού, ο Κίκας με στόμφο περιαυτολογώντας φώναζε Νενι- Κίκα – μέν. Όλα μέχρι εδώ καλά και ανεκτά. Μέχρι που η συμμορία του δασκάλου μπαίνει ένα βράδυ στο καφενείο του χωριού με κακές διαθέσεις. Ο Χαμπής εκτελούσε χρέη καφετζή μετά τις 11 το βράδυ. Κάτι η άγνοια του Χαμπή για τα γεγονότα , κάτι τα αστεία του, έσωσαν την κατάσταση. Την άλλη μέρα από τον φίλο του τον Άκη τον Κρανιδιώτη έμαθε για το παραλίγο φονικό μεταξύ συγχωριανών. Οι «πατριώτες» άφησαν ένα παιδαρέλι 14 χρονών με ένα αυτόματο μαρσίπ στα χέρια έξω από το καφενείο για να μπει να «καθαρίσει»  όταν του δινόταν εντολή. Το όπλο και την εντολή έδωσε στον μικρό ένας ενήλικας «πατριώτης» ο οποίος τα έχασε όταν είδε να βγαίνει από το καφενείο ο Άκης, για να πάει τουαλέτα. Ο μικρός όμως τα έχασε δυο φορές μια γιατί δεν ήξερε να χρησιμοποιεί το όπλο, μια γιατί μέσα στο καφενείο  ήταν και οικογενειακοί φίλοι του. Τελικά η σωματική ανάγκη του Άκη και η έλλειψη τουαλέτας στο καφενείο απέτρεψαν το μακελειό των συγχωριανών . Όταν ο νεαρός Χαμπής αντιλαμβάνεται τα γεγονότα πάει και βρίσκει τον φίλο του τον Μανώλη. Ο Μανώλης ήταν αδελφός του ‘Ακη.

-Ρε Μανωλάκο το και το συμβαίνει τι γίνεται στον τόπο μας;

-Τι θέλεις να γίνει δηλαδή;

- Ένα λεπτό ρε άνθρωπε, αυτοί λένε ότι αγωνίζονται για την πατρίδα, εμείς τι κάνουμε;

-Άσε με να σκεφτώ και να σου πω.

-Ο Μανώλης πάει σε δυο χωριανούς πατριώτες πραγματικούς, του δίνουν χρήματα και κανονίζει να έρθουν όπλα από την Ελλάδα

-Χαμπή θα φέρουμε όπλα από την Ελλάδα αλλά νόμιμα. Θα περάσουν από  τα τελωνεία και όλα εντάξει, να είναι γραμμένα ….

-Εντάξει Του λέω. Έρχονται τα όπλα ήταν νομίζω τέσσερα, ένα  μαρσιπ αυτόματο γερμανικό του 44, ένα στεντ αγγλικό του 44 ένα μπράουνινγ πιστόλι  αμερικάνικο , και ένα λούνγκερ, πιστόλι. Έρχονται στην Κύπρο γραμμένα σε αστυνομίες ούλα κανονικά νόμιμα. Γιατί τότε άμα ήσουν κάτω από την ομπρέλα  Κύπρου Μακάριος, δεν ήθελε κανένας να σε ενοχλήσει για αυτά . 

-Και του λέω, τώρα τι γίνεται ρε Μανωλάκη ;.

-Θα πάμε στις αστυνομίες να μας γράψουνε ειδικούς αστυφύλακες με ταυτότητες με όλα τα νόμιμα χαρτιά.

-Υπηρέτησα και ως ειδικός αστυφύλακας παρακαλώ πριν υπηρετήσω στην εθνική φρουρά.  Όταν ήσουν ειδικός αστυφύλακας μετέφερες ότι ήθελες κανονικά  με τις άδειες σου με τις ταυτότητες σου. Η δουλειά μας τότε ήταν να προσέχουμε τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της Δεκέλειας. Γιατί δεν υπήρχε άλλος τότε για την ηλεκτροφώτιση της Κύπρου. Μήπως έρθουν οι Τουρκοκύπριοι  να το ανατινάξουν παρακαλώ. Λες και έτσι όπως ήταν το οδικό δίκτυο  τότε, θα έκαναν τον γύρο της Κύπρου να έρθουν οι Τουρκοκύπριοι!!! Είπαμε το παιγνίδι ήταν στημένο για να διχαστεί το νησί, διαίρει και βασίλευε το ξέρουν καλύτερα από όλους οι Άγγλοι.

Όπως και να έχει εγώ προσωπικά δεν νοιώθω άχρηστος, απέναντι στους «πατριώτες» , έκανα και εγώ κάτι και μάλιστα νόμιμα και χωρίς να είμαι εναντίον των χωριανών μου. Ως ειδικός αστυφύλακας  προσφέρω κάτι και εγώ στην  πατρίδα  φυλάσσοντας τον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό, όχι τίποτα σπουδαίο αλλά αυτό με διέταξαν να κάνω, αυτό έκανα. Αλλά με την πράξη μου αυτή αρχίζω και εγώ να μπαίνω στην κουλτούρα του Ξυλοφάγου στην κοινωνία του Ξυλοφάγου , ε τουλάχιστον να με υπολογίζουν δικό τους, κάτι  να νοιώθουν για μένα και όχι ότι είμαι ένας σκέτος Αγγλοκύπριος ή Κυπριοάγγλος όπως το λέγαν τότε.

Αλλά μέσα σου, αυτόν τον ξένο στο χωριό , τον δάσκαλο τον Κίκα , τον αρχηγό των «πατριωτών»  τον έβλεπα όχι σαν Τουρκοκύπριο αλλά σαν αυτούς τους Τούρκους που έρχονται  από την Τουρκία.  Προσπαθούσε ο άνθρωπος να μας παρουσιαστεί ως ο Κολοκοτρώνης να πούμε , ξέρω εγώ Ρήγας Φεραίος, ο  Αθανάσιος Διάκος και έστησε το αυτόματο με το παιδαρέλι για να μας καθαρίσουν .

 Μου μπήκε στο μυαλό ότι έπρεπε να φύγει από το χωριό ο άνθρωπος αυτός . Και ο μόνος τρόπος για να φύγει ήταν να πάω ένα βράδυ στο σπίτι που κοιμόταν  να τον κάνω ραπτομηχανή, τακ τακ τακ … να τελειώνει η ιστορία. Τότε έδινε ή κοινότητα ένα σπιτάκι για τους δασκάλους που ερχόταν στα χωριά.

Τώρα μπορείς να μου πεις ότι είχα λάθος αλλά και εγώ ένα παιδαρέλι που ήρθα από τα εξωτερικά χωρίς να γνωρίζω τίποτα ή  κανένα να έρθω  μέσα στο καφενείο και να έχει απ έξω αυτόματα να μας καθαρίσουν, Ελληνοκύπριοι εναντίον Ελληνοκυπρίων.  Αυτό δεν το πιάνω με το μυαλό. Τι πράξη προσπαθούσε να κάνει ο άνθρωπος; 

Ο μακαρίτης ο μπαμπάς μου είχε ένα λαντ ρόβερ το αγοράσαμε σε δημοπρασία από τους Άγγλους καμιά τριανταριά λίρες τότε , το φτιάξαμε, εντάξει ήταν κανονικά. Με αυτό έκαμνα και τις διανομές και στα στρατόπεδα στην Αμμόχωστο,στο Βαρώσι, στα φυλάκια  τότε. Παίρνω εγώ το αυτόματο τώρα και περνάω από το σπίτι του Κίκα που ήτανε στο δρόμο ακριβώς  εκεί που είναι σήμερα το δημοτικό συμβούλιο Ξυλοφάγου,ήτανε τα σχολεία και μια κάμαρη που κοιμόταν αυτός.

Αλλά ήθελα ένα βράδυ με  κακοκαιρία, αστραπές, βροντές, βροχές να πάω και εγώ,  να του  ανάψω τα εργαλεία  να τον  καθαρίσω  για να μην ακουστεί  ο θόρυβος. Αστραπές  βροντές που να ακούσει ο άλλος . Εντάξει απότυχα καλό αυτό ,  δεν πειράζει  που απότυχα !!! Και απότυχα για δυο λόγους. Από την μια ο καιρός δεν βοήθησε και από την άλλη κάτι πήρε είδηση ο Γιώργος. Ο Γιώργος ήταν αδελφός του Άκη και του Μανώλη, του Καπετάνιου , οι ονομαζόμενοι  Κρανιδιώτες που λέμε. Μέχρι  τώρα είμαστε φίλοι και αποκαλούμαστε και κουμπάροι.

 Αυτός με παρακολουθούσε γιατί κάπου πήρε το μυαλό του ότι πάω  και έρχομαι. Πήγαινα  και ερχόμουνα  από και προς  το σπίτι του Κίκα , σου λέει τι γίνεται τώρα Πάει και το ψιθυρίζει στον μακαρίτη τον πατέρα μου.  

Πάω ένα βράδυ αποφασισμένος, βάζω το αυτόματο κάτω από τα πατήρια του λαντ ρόβερ, εκεί που είναι ο συμπλέκτης και τα άλλα.  Μέχρι να μπω και να βγω από το σπίτι φαίνεται ότι παραφύλαγε ο μπαμπάς μου, πάει ο μακαρίτης παίρνει το αυτόματο. Εγώ δεν το είδα. Πάω πίσω στο λαντ ρόβερ κοιτάζω για το όπλο και δεν υπήρχε το αυτόματο. Ποτέ  δεν μιλήσαμε γιατί πήρε το αυτόματο  αλλά ούτε και αυτός με ρώτησε γιατί το είχα μέσα στο λαντ ρόβερ το αυτόματο. Με εκείνη την πράξη του πατέρα μου έσβησε και ο θυμός για τον «πατριώτη»….. Και πάλι καλύτερα που απότυχα γιατί θα το είχα βάρος στην συνείδηση μου, δεν είμαι εγκληματίας!!! Πατριώτης ήμουνα, ήθελα να προσφέρω στην πατρίδα μου. Αλλά παιδαρέλι ήμουνα και εγώ, με πήρε ο θυμός και το παράπονο.  Δεν κατάλαβα ποιος ήταν αυτός που έκανε τον Κολοκοτρώνη , δεν τον γνώριζα και δεν με γνώριζε και θέλει να μου κάνει κακό στο όνομα της πατρίδας;  Δεν κατάλαβα δηλαδή;

Ευτυχώς πέρασε αυτό, εγώ ησυχάζω πλέον και κάνω αυτό που μου λεν να κάνω…

 

*Η ιστορία έχει στηριχθεί σε ηχογραφημένες διηγήσεις του Χαμπή της Ανδριανούς. Αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα της πρόσφατης κυπριακής ιστορίας. Με  τον άμεσο και ειλικρινή λόγο του περιγράφει το μεγάλο «ταλέντο» των Ελλήνων όπου γης, τον φθόνο και τον διχασμό.  Επίσης περιγράφει μια άλλη μεγάλη «αρετή» των Ελλήνων , ιδιαίτερα ικανοί στην αντίσταση σε κάθε εξουσία, πολύ κακοί διαχειριστές όμως οι ίδιοι όταν έχουν εξουσία στα χέρια τους. Ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται την εξουσία απέναντι στους συμπατριώτες τους!!! Ο πραγματικός Έλληνας πατριώτης είναι αυτός που θέλει να προσφέρει στην κοινότητα και στην πατρίδα του, να νοιώθουν κάτι για αυτόν οι συγχωριανοί του, να τον υπολογίζουν και με αυτόν τον τρόπο να δίνει νόημα και σημασία στην ζωή του. Στις μέρες μας η έννοια της πατρίδας ή απαξιώνεται η καπηλεύεται από διάφορους χώρους όλων των χρωμάτων και των αποχρώσεων.  Μήπως όμως το μονοπάτι για να επιστρέψει ο Πολίτης στην Πόλη είναι ο τρόπος  της Ελληνικής Κοινότητας τον οποίο καλύψαμε με την δήθεν ανώτερη άσφαλτο της δυτικής λεωφόρου. Να βρούμε ξανά  τον πατριωτισμό μας στην προσφορά για να μας νοιώθουν και να μας υπολογίσουν οι άλλοι; Μήπως ο γνήσιος πατριωτισμός μας είναι η τελευταία ελπίδα αντίστασης μας;

 

** Το ρήμα υπολογίζω σημαίνει και αποδίδω σημασία, όταν πάψαμε να δίνουμε νόημα σημασία στα γεγονότα στις δράσεις απομακρυνθήκαμε από τον Κοινοτικό μας Λόγο και Πράξη. Γίναμε στυγνοί υπολογιστές λογιστικών πράξεων προσπαθώντας να βρούμε το μαγικό αλγόριθμο για την ευρωπαϊκή μας ένταξη….